Cienin Kościelny 04.01.2024r

 

Szkoła Podstawowa im Bohaterów Września 1939r

przy Zespole Szkolno-Przedszkolnym                               

w Cieninie Kościelnym

 

 

 

STANDARDY OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM

Procedury postępowania w przypadku krzywdzenia dzieci opracowane dla

ZESPOŁU SZKOLNO – PRZEDSZKOLNEGO im. BOHATERÓW WRZEŚNIA 1939

W CIENINIE KOŚCIELNYM

 

Motto: „Staram się dziecko zrozumieć, nie szkodzić mu, stwarzać mu warunki i bodźce, aby chciało być lepsze. Dobry człowiek to taki, który czuje co drugi czuje!”   . ,, Gdy śmieje się dziecko , śmieje się cały świat. ‘’  Janusz Korczak

Celem polityki „Standardów Ochrony Dzieci przed krzywdzeniem” jest zapewnienie uczniom

Szkoły Podstawowej przy Zespole Szkolno – Przedszkolnym w Cieninie Kościelnym  sprzyjających warunków do nauki oraz rozwoju, opartej na wzajemnej życzliwości, szacunku, akceptacji, tolerancji i co najważniejsze bezpieczeństwie. Niedopuszczalne jest stosowanie przez Pracownika Szkoły i innej osoby dorosłej z otoczenia Dziecka jakiejkolwiek formy przemocy.

 

POLITYKA

Podstawa prawna: Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1989r. (Dz. U. 1991 Nr 120 poz. 526 z późn. zm.)., Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. 2015 poz. 1390)., Ustawa z dnia 06 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. 2016 poz. 1749)., Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 2016 poz. 1822)., Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks cywilny (Dz. U. 2017 poz. 459)., Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r. - Kodeks Karny (Dz. U. 2016, poz. 1137)., Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. 2016 poz. 922)., Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. 2017 poz. 682), Ustawa z dnia 9 marca 2023r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 535).

Krzywdzenie dziecka to każde zamierzone lub niezamierzone działanie osoby dorosłej, które ujemnie wpływa na rozwój fizyczny lub psychiczny dziecka. (definicja Światowej Organizacji Zdrowia, WHO).

Obowiązkiem osoby, która dowiaduje się, że dziecko jest krzywdzone jest zatrzymanie krzywdzenia.

Interwencja prawna w sytuacji krzywdzenia dziecka rozumiana jest jako powiadomienie odpowiednich instytucji: policji, prokuratury, sądu rodzinnego i nieletnich o przestępstwie lub zagrożeniu dobra dziecka, w celu podjęcia przez te instytucje działań w ramach swoich obowiązków służbowych. Działania te zapobiegną krzywdzeniu dziecka, spowodują wyciągnięcie odpowiedzialności w stosunku do sprawcy i wesprą dziecko i rodzinę w sytuacji kryzysu.

Rolę i zadania nauczycieli oraz szkolnych specjalistów w zakresie udzielania pomocy dziecku określa Ustawa o systemie oświaty, Ustawa Karta Nauczyciela, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”, Ustawa z dnia 9 marca 2023r o zmianie Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, jak też Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. Odpowiedzialność nauczycieli, wychowawców, innych pracowników pedagogicznych oraz pracowników niebędących nauczycielami za pomoc dzieciom krzywdzonym wynika również z innych przepisów prawa, m.in. Kodeksu postępowania karnego – art. 304, Kodeksu karnego – art.162, Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, art. 12, Kodeksu postępowania cywilnego –art. 572, Konwencji o Prawach Dziecka.

Zgodnie z Ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z 10 czerwca 2010 r. oraz z dnia 9 marca 2023r. przemoc w rodzinie należy rozumieć jako:

“jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności: a) narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia, b) naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną, c) powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę, d) ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej, e) istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej;

(członków rodziny; przez określenie członek rodziny należy rozumieć osobę najbliższą w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz.553, z późn. zm.), a także inną osobę wspólnie zamieszkującą lub gospodarującą), w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą”.

 

Wyróżnia się 4 podstawowe formy krzywdzenia:

 

1. Przemoc fizyczna

Przemoc, w wyniku, której dziecko doznaje faktycznej fizycznej krzywdy lub jest nią potencjalnie zagrożone. Krzywda ta następuje w wyniku działania bądź zaniechania działania ze strony rodzica lub innej osoby odpowiedzialnej za dziecko lub ze strony osoby, której dziecko ufa bądź, która ma nad nim władzę. Mamy do czynienia z intencjonalnym zachowaniem powodującym uszkodzenie ciała lub niosącym takie ryzyko jak: popychanie, szarpanie, szturchanie, klepanie, ciągnięcie za uszy, włosy, szczypanie, duszenie policzkowanie, czyli uderzenie w twarz, przypalanie papierosem, krępowanie ruchów itp.: Może być czynnością powtarzalną lub jednorazową.

Zauważalne symptomy przemocy fizycznej:

• ślady palców i przedmiotów na ciele dziecka
• opuchlizna
• złamania, zwichnięcia
• siniaki w nietypowych miejscach ciała dziecka, np. okularowe w okolicy oczu

Pośrednio obserwowanie zachowania dziecka:

• • lęk przed rozebraniem się,
  • lęk przed dotykiem drugiej osoby,
  • strój nieadekwatny do pory roku i pogody (długie rękawy, kiedy jest ciepło),
  • nadmierna apatia lub agresja,
  • noszenie ciemnych okularów, także przy braku słońca.

Wzmożony nacisk na obserwację symptomów i zachowania dziecka, jeśli pracujemy z uczniem niewerbalnym.

 

        2.    Przemoc psychiczna

Naruszenie godności osobistej dziecka przez osobę dorosłą.

Formy przemocy psychicznej:

• Zaniedbywanie emocjonalne
• Relacja z dzieckiem oparta na wrogości, obwinianiu, oczernianiu, odrzucaniu
• Nieodpowiedzialne rozwojowo lub niekonsekwentne interakcje z dzieckiem
• Niedostrzeganie lub nieuznawanie indywidualności dziecka i granic psychicznych pomiędzy osobą dorosłą a dzieckiem.

      Objawy przemocy psychicznej:

• psychosomatyczne (bóle jelitowo– żołądkowe, bóle i zawroty głowy),
• zaburzenia mowy (wynikające z napięcia nerwowego),
• bóle mięśni, nadmierna potliwość, zaburzenia snu,
• moczenie i zanieczyszczanie się
• brak poczucia pewności siebie, niska samoocena, wycofanie,
• depresja, lęki,
• fobie
• zachowanie destrukcyjne,
• kłopoty z zarządzaniem emocjami
• poczucie krzywdy i winy, nieufność w relacjach do innych osób
• problemy szkolne, zachowania agresywne w stosunku do innych osób

        3.   Wykorzystanie seksualne

       Naruszanie intymności polegające na zmuszaniu dziecka do aktywności seksualne      wbrew jego woli, kontynuowaniu aktywności seksualnej , gdy dziecko nie jest w pełni świadome , bez pytania jego o zgodę lub na skutek zaistniałych warunków obawia się odmówić.  Przymus może polegać na bezpośrednim użyciu siły lub emocjonalnym szantażu.  Z wykorzystaniem seksualnym mamy do czynienia, gdy taka aktywność (np. prezentowanie treści o tematyce pornograficznej, robienie zdjęć lub filmów z udziałem dziecka bez odzieży, komentowanie dziecka w sposób erotyczny, proponowanie relacji intymnych, dotykanie w miejscach intymnych, zmuszanie do oglądania nagości i/lub dotykania przez dziecko, ocieranie, kontakty oralne) wystąpi między dzieckiem a dorosłym lub dzieckiem a innym dzieckiem, jeśli te osoby ze względu na wiek bądź stopień rozwoju pozostają w relacji opieki, zależności i władzy.

Konsekwencje przemocy seksualnej:

Somatyczne:

• infekcje dróg moczowo - płciowych bez podłoża organicznego,
• urazy zewnętrznych narządów płciowych: zaczerwienienia, ból
• infekcje jamy ustnej,
• urazy ciała związane ze stosowaną przemocą fizyczną,
• infekcje przenoszone drogą płciową (np. weneryczne, grzybicze, HIV),
• niezrozumiałe pojawienie się dolegliwości somatycznych, np. bólów brzucha, głowy,
• wymiotów, nudności, nietrzymanie kału i moczu,
• spadek apetytu,
• trudności związane z siedzeniem lub chodzeniem,
• przerwanie błony dziewiczej, ● ciąża.

Poznawcze, emocjonalne, behawioralne:

• zbytnia erotyzacja dziecka, znajomość zachowań seksualnych charakterystycznych dla

      osób dorosłych,

• prowokacyjne zachowania seksualne zarówno w stosunku do dorosłych, jak i
• rówieśników,
• zachowania masturbacyjne,
• erotyczne rysunki lub zabawy dziecka,
• zaburzenia snu, lęki nocne, koszmary nocne,
• zaburzenia przyjmowania pokarmu,
• u małych dzieci zachowania o charakterze regresywnym, takie jak moczenie się, kiwanie się
• izolowanie się, zamykanie się w sobie,
• lęki, strach, fobie, nerwice, depresje, przygnębienie, smutek,
• lęki związane z daną płcią, np. wobec rodzica danej płci,
• zachowania agresywne i (lub) autodestrukcyjne (próby samobójcze, samobójstwa),
• nadpobudliwość ruchowa,
• poczucie winy, krzywdy

        4.   Zaniedbywanie

Naruszenie obowiązku do opieki ze strony osób bliskich. Jest formą przemocy ekonomicznej i oznacza np.:. nie dawanie środków na utrzymanie, pozbawienie jedzenia, schronienia, ubrania, brak pomocy w chorobie (niezaspokajanie podstawowych potrzeb fizycznych i psychicznych dziecka i/lub nierespektowanie jego podstawowych praw, powodujące zaburzenia jego zdrowia i/lub trudności w rozwoju. Do zaniedbywania dochodzi w relacji dziecka z osobą, która jest zobowiązana do opieki, wychowania, troski i ochrony dziecka.

Objawy zaniedbania:

• częsta absencja w szkole lub przedszkolu,
• wagarowanie,
• brak przyborów szkolnych
• ubiór nieadekwatny do pory roku,
• niedożywienie,
• zaniedbanie pod względem higienicznym i zdrowotnym (brudna skóra, rażąco małych rozmiarów odzież, przewlekłe nieleczone choroby, nie zażywanie niezbędnych leków, koniecznych badań, zaburzony rozwój fizyczny),
• pozostawanie na dworze bez opieki w godzinach wieczornych i nocnych (zwłaszcza młodsze dzieci),

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

PRACOWNICY ZSP W CIENINIE KOŚCIELNYM

Niniejszy dokument reguluje zasady postępowania Pracowników Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w Cieninie Kościelnym w przypadku zapobiegania działaniom krzywdzącym UCZNIA.

DOBRE PRAKTYKI  BEZPIECZEŃSTWA DZIECKA W NASZEJ SZKOLE.

Zasady bezpiecznej relacji dorosły-dziecko

1. W rozmowie rekrutacyjnej na stanowisko Pracownika Szkoły niezbędne jest dostarczenie dokumentów o niekaralności, o niestosowaniu przemocy seksualnej, oraz podpisanie zgody dot. „Standardów Ochrony Dzieci przed krzywdzeniem”.
2. Wszyscy Pracownicy dbają o bezpieczeństwo Dzieci podczas pobytu w szkole, są wrażliwi i uważni na sytuacje związane z zagrożeniem zdrowia i życia, reagują na samopoczucie dziecka.
3. Wszyscy Pracownicy nieustannie poszerzają swoją wiedzę i doskonalą umiejętności dotyczące pracy z dziećmi z zaburzeniami rozwojowymi oraz niepełnosprawnościami.
4.  Praca zespołowa i podejście całościowe buduje relacje z Dzieckiem.
5. Szkoła czuwa nad organizacją przez Nauczycieli zajęć zapewniając Dzieciom wszechstronny rozwój, zadania i działania dostosowane są do potrzeb i możliwości poszczególnych Dzieci.

6. Wszyscy Pracownicy towarzyszą Dzieciom w sytuacjach trudnych pokazując dobre

praktyki zachowania.

7. Wszyscy Pracownicy podejmują działania wychowawcze mające na celu kształtowanie

prawidłowych postaw – wyrażania emocji w sposób nie krzywdzący innych, niwelowanie

zachowań agresywnych, promowanie zasad życzliwych, opartych na szacunku

interakcjach.

8. Dzieci zostaną zapoznane z zasadami regulującymi funkcjonowanie grupy

uwzględniającymi prawa dziecka (tworzenie kontraktu klasowego uwzględniającego

wartości szkoły zgodne ze Standardami Ochrony Dzieci przed krzywdzeniem).

 

 

9. Stosowanie przez Wszystkich Pracowników Szkoły motywacji Dzieci. Pozytywne

zachowania dzieci wzmacniane są poprzez nagradzanie: słowne (pochwała indywidualna,

pochwała w obecności dzieci).

 

10. Żadnemu z Pracowników nie wolno pozwolić na zachowania z obszarów przemocowych:

cielesne (szarpanie, bicie, popychanie), słowne (wyzywanie, wyśmiewanie), zmuszanie,

negowanie uczuć.

11.Bezpośredni kontakt z Dzieckiem oparty jest na poszanowaniu intymności Dziecka.

Zasady bezpośredniego kontaktu z dzieckiem ustalane są z rodzicami, opiekunem prawnym z

poszanowaniem zdania obu stron. W zgodzie z tworzonymi indywidualnie programami

interwencyjnymi w przypadku zachowań trudnych, uwzględniającymi bezpieczeństwo

dziecka i otoczenia. W szczególnych uzasadnionych przypadkach uzasadnione jest użycie siły

przez Pracownika Szkoły w celu przerwania zachowań ucznia, które zagrażają życiu i

zdrowiu jego samego lub innych uczniów. Jednocześnie Szkoła dba o nietykalność cielesną

uczniów.

12.W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek zagrożeń bezpieczeństwa każdy Pracownik jest

zobowiązany, w miarę możliwości im przeciwdziałać oraz natychmiast powiadomić o nich

Dyrektora Szkoły.

13.Dyrektor Szkoły prowadzi okresowe ewaluację swoich Pracowników w celu zapobiegania

krzywdzeniu Dzieci (obserwacje uczestniczące, hospitacje).

14.Pracownicy Szkoły w codziennych kontaktach z Dziećmi kierują się szacunkiem,

akceptacją i życzliwością rozumianymi jako:

a) osoba dorosła uwzględnia indywidualne potrzeby Dziecka,

b) osoba dorosła w żaden sposób nie dyskryminuje Dziecka,

c) osoba dorosła zwraca się do Dziecka językiem zrozumiałym i empatycznym,

d) osoba dorosła nie wyraża krytycznych, ośmieszających opinii, uwag i sądów wobec

Dziecka oraz jego zachowań, jest uważna na konteksty sytuacyjne i nie rozmawia z

innymi pracownikami o uczniach szkoły przy innych Dzieciach

e) osoba dorosła nie przekazuje informacji na temat funkcjonowania Dziecka i jego

zachowań jego Rodzicom w obecności dziecka lub innych Rodziców

f) osoba dorosła nie wykorzystuje przewagi fizycznej wobec Dziecka (nie krzyczy, nie

bije, nie szarpie, nie stosuje siły fizycznej),

g) osoba dorosła nie wykorzystuje przewagi statutowej, swojej rangi nauczyciela i nie

nadużywa możliwości karania Dziecka ocenami niedostatecznymi, uwagami

zachowania, nie szantażuje dziecka możliwością wpisania negatywnej oceny, uwagi

h) osoba dorosła dostosowuje wymagania edukacyjne do aktualnych możliwości Dziecka

i) osoba dorosła nie publikuje wizerunku Dziecka na swoich mediach

społecznościowych bez wyrażenia zgody Rodzica Dziecka

j) osoba dorosła bezwzględnie chroni danych osobowych Dziecka, w tym przede

wszystkim nie ujawnia jego diagnozy, nie rozmawia z innymi rodzicami na temat

sytuacji rodzinnej, materialnej, czy zdrowotnej Dziecka, czy członków jego rodziny

k) osoba dorosła nie przekazuje bez zgody Rodziców/prawnych opiekunów Dziecka,

informacji na temat: adopcji, przysposobienia, stwierdzonej niepełnosprawności

Dziecka

l) osoba dorosła zaprasza Dziecko do życzliwego kontaktu opierającego się na

obustronnym poszanowaniu granic osobistych, budując profesjonalną relację zgodną z

obyczajowością (inne zachowania opiekuńcze wynikające ze statutu rodzica, inne od

niespokrewnionej osoby dorosłej pełniącej funkcję wychowawczą).